Το περιβάλλον δεν το κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας, το δανειστήκαμε από τα παιδιά μας
Στο παρελθόν, ήταν κοινή πεποίθηση ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες είχαν ελάχιστες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη γη ή σε άλλες πτυχές του περιβάλλοντος, καθώς πολλοί άνθρωποι πίστευαν ότι η φύση μπορούσε να αναγεννηθεί ή να αναπληρωθεί μόνη της.
Η αυξημένη κατανόηση της μακροπρόθεσμης περιβαλλοντικής βλάβης προέκυψε από τον εντοπισμό συγκεκριμένων φαινομένων, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας, η ταχεία απομάκρυνση μεγάλων δασικών εκτάσεων, η ερημοποίηση, η εξαφάνιση ειδών, η αυξανόμενη θαλάσσια ρύπανση ή η εκτεταμένη αστική ανάπτυξη.
Η Περιφερειακή ΣΥΝΘΕΣΗ έχει στρατηγική εναρμονισμένη με τους Παγκόσμιους στόχους βιωσιμότητας και στοχεύει να δημιουργήσει μετρήσιμα αποτελέσματα και να δημιουργήσει μηχανισμούς προστασίας που θα αντέξουν στον χρόνο και θα λειτουργούν για τις επόμενες γενιές.
Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το Περιβάλλον
Δύο από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τον υπόλοιπο πλανήτη είναι η κλιματική αλλαγή και η περιβαλλοντική υποβάθμιση. Η Ατζέντα 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, αναπτύχθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) και είναι ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο που αποσκοπεί στην προστασία της Γης. Προωθεί την λεγόμενη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή, καθώς και την άμεση δράση για την κλιματική αλλαγή. Οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) συμπεριλήφθηκαν στην ατζέντα και ο ΟΗΕ ενέκρινε έναν κατάλογο δεικτών για την παρακολούθηση της προόδου προς την κατεύθυνση αυτή.
Η ΕΕ θέτει νομικά δεσμευτικούς στόχους αποκατάστασης της φύσης για την αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με το μεγαλύτερο δυναμικό δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα έως το 2030 – Η επιστροφή της φύσης στη ζωή μας (COM(2020) 380). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόταση νόμου για την αποκατάσταση της φύσης τον Ιούνιο του 2022..
Εικόνα 15 Παγκόσμιοι στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης
Άξονες στρατηγικής
H στρατηγική μας για το Περιβάλλον κινείτε γύρω από τους άξονες των ΣΒΑ. Σκοπός η ΠΑΜΘ να αποτελέσει μέρος της παγκόσμιας προσπάθειας υποστήριξης του πλανήτη κοιτώντας τις μελλοντικές γενιές στα μάτια.
Η βασική στρατηγική μας θα ακολουθήσει τους τέσσερις αξονες που ταυτίζονται με τους Στόχους για την Βιώσιμη Ανάπτυξη, εξετάζοντας σταθερά :
- Νερό/Υδάτινοι πόροι (Στόχος 6): Η κατανομή των υγροτόπων και άλλων υδάτινων σωμάτων, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την αποθήκευση νερού και την προστασία των οικοσυστημάτων, οι επιπτώσεις της ξηρασίας και οι αλλαγές στην εκμετάλλευση των υδάτων είναι μερικά μόνο από τα περιβαλλοντικά ζητήματα που σχετίζονται με το νερό. Τα ζητήματα αυτά μπορούν να έχουν αντίκτυπο στην ευημερία των ανθρώπων καθώς και στην οικονομική ανθεκτικότητα.
- Γή/ Έδαφος: Ο στόχος “ζωή στη γη” (15), στοχεύει στη διατήρηση, προώθηση και δυνατότητα βιώσιμης διαχείρισης των χερσαίων οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των δασών. Επειδή αποθηκεύουν άνθρακα, τα δάση είναι βιολογικά ποικίλα οικοσυστήματα που συμβάλλουν στην επιβράδυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Τα φυσικά οικοσυστήματα έχουν κατακερματιστεί από πολυάριθμους παράγοντες ως αποτέλεσμα της αύξησης των ανθρώπινων οικισμών και άλλων ανθρωπογενών έργων. Η κατανομή των δασών και άλλων δασικών εκτάσεων σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τη συνδεσιμότητα των δασών, καλύπτονται στο δεύτερο μέρος του παρόντος κεφαλαίου.
- Ατμοσφαιρική ρύπανση /αέρας. Αναφέρθηκε και στην ενότητα κοινωνία ότι σύμφωνα με δεδομένα από την IQ Air (DATA MAP), 3 πόλεις της ΠΑΜΘ (Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη, Ορεστιάδα), συγκαταλέγονται στην λίστα των 20 Ελληνικών πόλεων με τον πιο μολυσμένο αέρα, έχοντας πλησιάσει σημαντικά το συγκεκριμένο όριο. Αυτό μόνο το δεδομένο δίχως να συνυπολογίσουμε τους υπόλοιπους δείκτες, επιτάσσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού για την αιτιολόγηση και τη στρατηγική αντιμετώπισης του ζητήματος για αποφυγή κλιμάκωσης.
- Δασικές εκτάσεις. Οι δασικές εκτάσεις αποτελούν σημαντικό οικοσύστημα και προσφέρουν καταφύγιο σε πολλά είδη φυτών και ζώων. Ο παγκόσμιος στόχος είναι η προστασία και η διατήρηση των δασών για τη διασφάλιση της βιοποικιλότητας και την αποτροπή της απώλειας ειδών. Η αειφόρος δασική διαχείριση περιλαμβάνει τη διατήρηση της υγείας των δασών, την προστασία από πυρκαγιές, την αναδάσωση και την αποδοτική χρήση των δασικών πόρων. Ο στόχος είναι η διασφάλιση της αειφορικής διαχείρισης των δασών και την ανανέωση των δασικών πόρων μέσα από σχεδιασμό και την ενθάρρυνση βιώσιμων πρακτικών και αειφορικών προϊόντων.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, είναι σημαντική η συνεργασία των κυβερνήσεων, των περιβαλλοντικών οργανώσεων, των κοινοτήτων και των φορέων λήψης αποφάσεων. Επίσης, απαιτείται η ενίσχυση της εποπτείας και της εφαρμογής αποτελεσματικών πολιτικών δασοπροστασίας και διαχείρισης των δασών.